Eenentachtig jaar na zijn dood komt het verhaal van verzetsstrijder Gerard Veldman opnieuw tot leven – dankzij een herdenking én een aangrijpend nieuw boek.
URSEM – Op zaterdag 11 oktober vond in en bij de Hervormde Kerk van Stompetoren aan de Noordervaart opnieuw de herdenking plaats van de Slag op Rustenburg. Deze dramatische gebeurtenis uit 1944 kostte verzetsstrijder Gerard Veldman het leven, toen hij op de brug in Rustenburg werd gedood. De gewelddadige nasleep, waaronder het in brand steken van boerderij Houtlust in Zuidschermer, eiste nog meer slachtoffers.
Tijdens de bijzondere herdenking in 2024, georganiseerd door de gemeenten Alkmaar en Koggenland, vond een ontmoeting plaats die diepe indruk maakte. Een kleindochter van Veldmans zus ontmoette er een man uit Zuid-Holland, wiens moeder ooit verloofd was met Gerard. De twee waren elkaar nooit eerder tegengekomen. Dankzij de bemiddeling van de Historische Kring Ursem (HKU) kwamen deze families – verbonden door verlies en geschiedenis – met elkaar in contact. Het was een ontroerend moment dat de herinnering aan Veldman nieuw leven inblies.
De herdenking bij het oorlogsmonument naast de kerk werd dit jaar gekenmerkt door een indrukwekkend eerbetoon. De Edambusters vlogen met een historisch vliegtuig over het monument, over boerderij Houtlust in Zuidschermer en over de Gerard Veldmanbrug in Rustenburg. Dit maakte diepe indruk op de aanwezige nabestaanden en belangstellenden. Burgemeester Anja Schouten van Alkmaar sprak warme en inspirerende woorden. Ter nagedachtenis stonden de Schermermolens in de rouwstand – een beeld dat velen raakte.
De aandacht voor de vergeten verzetsman groeit. In de nieuwste uitgave van de Historische Kring Ursem verschijnt een uitgebreid artikel met nieuwe feiten over de gebeurtenissen in Rustenburg. Daarnaast verscheen het boek Alias LANDMAN – Zij die mijn naam kennen, zij zitten in het verzet, geschreven door Emma Nielsens, dat het levensverhaal van Gerard Veldman in een nieuw licht zet.
De schrijfster vertelt hoe ze op het spoor van haar oudoom kwam:
“Binnen onze familie werd nauwelijks over het verleden gesproken. Pas na het overlijden van mijn oma kwam er een doos tevoorschijn met brieven, foto’s en documenten. Het voelde alsof er een luikje naar een verborgen wereld werd geopend.”
Nielsens’ onderzoek leidde tot een meeslepend verhaal over moed, angst en idealisme.
“Elke ontdekking raakte mij diep. Wat betekende het om in een tijd van terreur zulke moedige keuzes te maken? Alias LANDMAN is geen droge geschiedschrijving, maar een eerbetoon aan hen die, vaak in stilte, vochten voor onze vrijheid.”
De schrijfster, woonachtig in Groningen kon niet tijdens de herdenking aanwezig zijn. Jacqueline Stam-Vis, betrokken bij de 4 mei-herdenking in Ursem en Rustenburg, ontving een van de eerste exemplaren, 's morgens over de post en toonde het aan Ad de Boer, nabestaande van boerderij Houtlust, en aan de burgemeester.
Met de woorden “Opdat wij nooit zullen vergeten” kwam een waardige herdenking ten einde – een moment dat niet alleen herinnerde, maar ook verbond.
-----------------------------------------------------------------
Het boek van Emma Nielsens is verkrijgbaar op: www.bookmundo.com. Ga via het menu naar de shop en daar vindt u het boek. Of d.m.v. een mailtje naar als het u via de website niet lukt.
De nieuwe Uitgave van de Historische Kring Ursem komt uit op zaterdag 25 oktober a.s. Dan organiseert de HKU een fantastische fototentoonstelling: Kermisfoto's op Ursem, 50 jaar en ouder. U kunt dit komen bekijken in het Muziekgebouw op Ursem, Noorddijkerweg 66a, vlak achter de brandweerkazerne. De donateurs kunnen de Uitgave meteen meenemen, maar het is ook te koop ( 10 euro).
Per 1 november 2025 zal het boek te koop zijn bij: Van der Meulen's boekhandel, op de Langestraat 87, 1811 JD te Alkmaar (voorlopig voor drie maanden).
